Kobiety znacznie częściej niż mężczyźni narażone są na problemy związane z intymnymi częściami ciała. To głównie z powodu budowy stref intymnych oraz ich niezwykłej wrażliwości. Przyczyn chorób intymnych należy też upatrywać w nieprawidłowej higienie, a nawet odżywianiu czy antybiotykoterapii. Podpowiadamy, jak diagnozować i leczyć infekcje intymne. Przygotowaliśmy też przegląd popularnych leków do higieny intymnej dla kobiet, na które nie potrzebujemy recepty od lekarza.
Problemy intymne kobiet – skąd się biorą?
Nie tylko specyficzna budowa ciała i wrażliwość miejsc intymnych kobiet wpływają na częstość zapadania na choroby strefy intymnej. W wielu przypadkach winę ponosi także obniżona odporność, która jest prawdziwą pożywką dla bakterii oraz różnego rodzaju grzybów i drożdżaków. A kobieca pochwa to dla nich wprost wymarzone miejsce – jest tam ciemno, ciepło i wilgotno. Dlatego też warto dbać o siebie, stosując prawidłową, zbilansowaną i zdrową dietę, wysypiać się, odpowiednio odpoczywać i minimalizować stres. Bowiem te wszystkie czynniki wpływają na zachowanie właściwej odporności ludzkiego organizmu. W praktyce wygląda to tak, że wystarczy, by kobieta była przemęczona i już może to skutkować znacznym szwankowaniem układu immunologicznego.
Ponadto właściwa higiena to podstawa. Nie wystarczy zwykła woda i mydło – a nawet jest to przeciwwskazane. Mydło bowiem ma nieodpowiednie pH i źle wypłukane podczas mycia może doprowadzić do wyjałowienia ochronnego środowiska pochwy, a tym samym spowodować namnażanie drożdżaków. Dla kwasu mlekowego, który chroni pochwę kobiety przed wirusami i bakteriami, lepszym wyjściem jest stosowanie specjalnych płynów do higieny intymnej. Mają one neutralne pH i są zbliżone składem do wspomnianego kwasu mlekowego, więc nie zrobią krzywdy podczas mycia, a nawet więcej – zabezpieczą delikatne środowisko intymne przed innymi bakteriami. Trzeba też pamiętać o tym, że co za dużo to niezdrowo. Podmywanie nie powinno być zbyt intensywne, ani zbyt częste. Mała ilość płynu do higieny intymnej oraz woda raz dziennie wystarczą. Oczywiście, kobiety uprawiające sport lub pracujące fizycznie, powinny częstotliwość mycia dopasować do swojego trybu życia (może się okazać, że potrzebne będzie częstsze mycie okolic intymnych, ale zawsze należy stosować minimalną ilość płynu do higieny intymnej). Nie wolno też używać cudzych ręczników, gdyż bardzo łatwo można zarazić się grzybicą również w taki sposób.
Także antybiotykoterapia może działać niszczycielsko na naturalne pH kobiecej pochwy. Antybiotyki bowiem wyjaławiają w znaczącym stopniu organizm i jeśli przyjmujemy je długo, nie wspierając się żadnymi prebiotykami czy probiotykami, bardzo często dochodzi do zachwiania kwaśnego odczynu pochwy. Rzecz się ma podobnie w przypadku stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej – niewłaściwa dawka hormonów negatywnie wpływa na zdrowie kobiecych stref intymnych. Niestety, w związku z zachwianą i szalejącą gospodarką hormonalną w kobiecym organizmie w czasie ciąży, bardzo często grzybica pochwy dotyka również kobiety brzemienne.
Kobiecej strefie intymnej nie służy też zbyt obcisła bielizna czy majtki-stringi, które ułatwiają drogę bakteriom znajdującym się w okolicach odbytu w kierunku pochwy. Źle wpływa na nią ponadto bielizna wykonana ze sztucznych materiałów (np. poliestru). Idealna za to jest bielizna z czystej bawełny i jedwabna.
Na częste problemy intymne mogą też narzekać kobiety, które chorują na cukrzycę. Dlaczego? Mocz, w którym znajduje się dużo cukru, może pobudzać do namnażania i wzrostu drożdżaków odpowiedzialnych za choroby pochwy.
Grzybica pochwy – zakażenie drożdżakami
Grzybica pochwy to jedna z częstszych przypadłości, jakie dotykają kobiety. Do najpowszechniejszych przyczyn jej występowania należy przede wszystkim niewłaściwa higiena, antybiotyki oraz przyjmowanie hormonów (np. antykoncepcja), spadek odporności organizmu oraz cukrzyca. Grzybica pochwy może też być spowodowana używaniem cudzych ręczników lub niehigienicznym korzystaniem z publicznych toalet.
Bardzo często też kobiety zarażają się grzybicą od swoich partnerów, którzy nie obserwują żadnych zmian u siebie (mogą być nieświadomi zakażenia). Dlatego też działania związane z leczeniem grzybicy pochwy nie powinny dotyczyć jedynie kobiety, a w każdym wypadku również mężczyzny. W przeciwnym razie jest niemal 100-procentowe prawdopodobieństwo, że nastąpi nawrót choroby lub nawet nie uda się jej skutecznie wyleczyć. To też powinna być wskazówka dla kobiety – jeśli mimo leczenia choroba wciąż nawraca lub nie ustępuje, istnieje ogromna szansa, że jej partner jest nosicielem grzybicy.
Jak rozpoznać, że dana infekcja to grzybica? Do jej objawów należy przede wszystkim uporczywe swędzenie i pieczenie warg sromowych, ich silne zaczerwienienie oraz opuchlizna. Wśród objawów grzybicy pochwy wymienia się także ostry ból podczas oddawania moczu i białe, gęste lub wodniste upławy, które nieprzyjemnie pachną. Kobieta może ponadto odczuwać ból podczas stosunku.
Lekarze zgodnie twierdzą, że nie istnieją skuteczne, domowe sposoby na leczenie grzybicy pochwy, a mogą one jedynie łagodzić objawy i zmniejszać swędzenie czy ból. W związku z tym zalecane jest przeprowadzenie tygodniowej lub 14-dniowej terapii lekami na infekcje intymne dostępnymi w aptece bez recepty. Są to globulki i tabletki dopochwowe, których głównym składnikiem jest kwas mlekowy. Przywracają one naturalne pH pochwy i likwidują namnożone drożdżaki. Z kolei w przypadku, gdy grzybica pochwy jest przewlekła i nawraca często, warto sięgnąć też po doustne preparaty zawierające bakterie probiotyczne. Pomagają też kremy i maści, które stosuje się na zewnętrzne części pochwy – wargi sromowe. W czasie terapii tampony należy zamienić na podpaski.
Natomiast wśród domowych sposobów na leczenie grzybicy pochwy, warto wymienić kilka sprytnych tricków, które wspomogą leczenie farmakologiczne. Należy do nich golenie okolic intymnych (nie musi być całkowite, a wystarcza jedynie przycinanie włosów, by zminimalizować ryzyko namnażania się bakterii). Zamiast wanny wybieraj prysznic i na czas całkowitego wyleczenia zrezygnuj z wizyt na basenie czy w saunie. Natomiast piekące obszary intymne złagodzi przemywanie wodą zmieszaną z olejkiem z drzewa herbacianego – działa antyseptycznie i chłodząco. A do diety warto włączyć jogurty naturalne, produkty bogate w witaminę C, tłuste ryby morskie oraz warzywa. Zrezygnuj za to ze słodyczy i innych źródeł węglowodanów prostych, produktów wysoko przetworzonych oraz alkoholu.
Wagnioza bakteryjna – zakażenie bakteryjne pochwy
Infekcje bakteryjne okolic pochwy związane są najczęściej z odczuwaniem swędzenia okolic intymnych oraz występowaniem nieprzyjemnych upławów. Dla zakażenia bakteryjnego charakterystyczne są upławy w kolorze szarawym lub szarawo-białym, którym towarzyszy wyjątkowo przykry zapach (często określany jako rybi). Mogą być one wodniste, a czasem przybierają też lekko żółtawy kolor. Gdy zakażenie dostanie się w okolice cewki moczowej, dochodzi też do silnego pieczenia podczas oddawania moczu i częstej potrzeby wizyt w toalecie. Zakażenie bakteryjne jest wyjątkowo groźne, ponieważ może przenosić się również do szyjki macicy, a stamtąd nawet do jajowodów i przydatków. Dlatego bardzo ważne jest szybkie leczenie, by nie dopuścić do rozprzestrzeniania się bakterii i choroby.
Niestety w przypadku zakażenia bakteryjnego, nie jesteśmy w stanie same określić rodzaju bakterii, które zaatakowały nasz organizm. Konieczna jest wizyta u lekarza ginekologa, gdyż powinien on w trakcie standardowego badania ginekologicznego stwierdzić, czy zaatakowały nas bakterie beztlenowe czy na przykład bakterie Coli. Każdy rodzaj leczy się innymi sposobami, przy pomocy innych leków. Lekarz przepisze zazwyczaj sulfonamidamy lub antybiotyki, stosowane doustnie lub dopochwowo. Czasem pomagają też kremy i maści do smarowania okolic intymnych, których powinien też używać nasz partner.
W czasie kuracji i kilka tygodni po unikaj używania tamponów (lepsze są podpaski, które należy zmieniać przynajmniej 4-5 razy w ciągu doby), ubieraj luźną bieliznę i luźne ubrania (obcisłe dżinsy schowaj do szafy). Nie zaszkodzi też stosowanie tabletek dopochwowych na bazie kwasu mlekowego, które przywrócą prawidłowe pH.
Źródło zdjęcia: Depositphotos.com
Rzęsistkowica – zakażenie pierwotniakami
Rzęsistkowica to bardzo niebezpieczna choroba pochwy, której zdiagnozowanie powinno wiązać się z natychmiastową wizytą u lekarza ginekologa. Choroba ta zazwyczaj jest przenoszona drogą płciową, a rzadziej można się nią zarazić korzystając ze wspólnego ręcznika, na mało higienicznej saunie czy w toalecie publicznej. Czasem do zarażenia pierwotniakami dochodzi podczas kąpieli w tej samej wodzie, w której wcześniej kąpała się osoba zarażona (chlor na basenach skutecznie niszczy pierwotniaki).
Do najczęstszych i najłatwiejszych do zaobserwowania objawów zakażenia pierwotniakami należą bardzo obfite upławy w kolorze zielono-żółtym, które wyjątkowo nieprzyjemnie pachną. Upławy te są pieniste i dodatkowo pieką. Okolice intymne silnie swędzą, a oddawanie moczu jest bardzo bolesne. Ponadto wargi sromowe mogą być bardzo zaczerwienione. Niektóre kobiety zakażone rzęsistkowicą mogą odczuwać bóle w podbrzuszu. Jednak najbardziej jednoznacznym badaniem jest pobranie materiału z pochwy i diagnostyka laboratoryjna.
Leczenie zakażenia pierwotniakami przyniesie skutek jedynie wtedy, gdy będzie prowadzone przez lekarza specjalistę, a skuteczność terapii potwierdzona zostanie odpowiednimi badaniami. Niemniej jednak warto wspomagać kurację również domowymi sposobami, do których zalicza się wzbogacanie flory bakteryjnej pochwy kwasem mlekowym. W tej sytuacji przydadzą się wszelkie globulki dopochwowe. Ważnym jest także to, by leczyć jednocześnie obu partnerów lub osoby mieszkające pod jednym dachem – nawet wtedy, gdy nie wszyscy domownicy mają objawy choroby. Może być bowiem tak, że część rodziny będzie odpornymi na działanie pierwotniaków nosicielami, a część rodziny, bez tej odporności, będzie cały czas się od nich zarażała. Warto też zrezygnować ze stosunków seksualnych na czas terapii, a kilka tygodni po niej używać zabezpieczenia w postaci prezerwatyw.
Popularne leki na infekcje intymne
Poniżej opisaliśmy działanie najbardziej popularnych leków na infekcje intymne, które dostępne są bez recepty. Możesz sprawdzić też czas terapii oraz ich cenę.
- Iladian Direct Plus
Iladian to niedrogi lek dopochwowy, który może być stosowany nawet profilaktycznie – na przykład przed wakacjami, podczas częstych wizyt na basenie czy siłowi. Wzmacnia on naturalną barierę ochronną,a jednocześnie jest mało inwazyjny i terapia trwa krótko. Poprzez przywrócenie lub utrzymanie fizjologicznego pH pochwy Iladian hamuje rozwój bakterii odpowiedzialnych za wystąpienie bakteryjnego zapalenia pochwy oraz drożdżaków z rodzaju Candida. Ponadto dodatek inuliny korzystnie wpływa na rozwój naturalnej flory bakteryjnej, a kwas hialuronowy i witamina E nawilżają błonę śluzową pochwy i niwelują świąd. Dzięki nawilżającym składnikom Iladian ma likwidować uczucie suchości i napięcia oraz zmniejszać podatność na mikrourazy.
W opakowaniu znajduje się 10 tabletek, które stosuje się na noc przez 7 do 10 dni (jedna tabletka na dobę). Koszt tygodniowej kuracji to około 20 zł.
- Tantum Rosa – proszek
Innym, skutecznym lekiem na dolegliwości intymne jest Tantum Rosa w postaci proszku, który rozpuszcza się w przegotowanej wodzie (jedna saszetka na 0,5 litra wody). Przygotowanym roztworem przemywa się okolice intymne (wyłącznie zewnętrzne). Kuracja trwa około tygodnia, a w opakowaniu jest 10 saszetek proszku – można stosować go do 2 razy dziennie. Koszt opakowania to 15-20 zł.
Tantum Rosa pomaga w leczeniu dolegliwości i objawów, takich jak: ból, pieczenie, świąd, zaczerwienienie, upławy, obrzęk w okolicy pochwy. Polecany jest w przypadku zapalenia sromu i pochwy, zapalenia szyjki macicy, a nawet chemio- i radioterapii. Lek stosuje się również w profilaktyce przed i pooperacyjnej w ginekologii, a także do łagodzenia dolegliwości sromu w okresie połogu.
- Krem lub maść Clotrimazolum Hasco
Lek Clotrimazolum Hasco ma postać kremu lub maści (maść wykazuje lepszą skuteczność ze względu na stężenie substancji czynnej), które stosuje się do smarowania okolic intymnych, najczęściej zarażonych drożdżakami i grzybicą pochwy. Lek ten wykazuje bowiem skuteczne działanie przeciwgrzybicze, zwłaszcza w łagodnych i początkowych stadiach choroby.
Minimalny okres stosowania preparatu wynosi 4 tygodnie, również w przypadku ustąpienia objawów choroby. Nieprzestrzeganie tego zalecenia grozi nawrotem zakażenia. Tubka tego wydajnego preparatu kosztuje około 5 zł.