Cukier stał się w ostatnich kilkunastu latach codziennym towarzyszem naszej diety. Niestety nadmierne spożywane tego produktu ma negatywny wpływ na nasze zdrowie, sylwetkę. Nie zdajemy sobie czasem sprawy, ale już w małej puszcze coli znajdziemy więcej cukru niż jest to zalecane przez lekarzy do dziennego spożycia. Do tego dochodzą przecież różne słodycze czy same zamiłowanie do słodzenia kawy lub herbaty. Jesteśmy jednak w stanie ograniczyć spożywanie cukru, bez jednoczesnego rezygnowania ze słodkości. Istnieją bowiem interesujące i zdrowsze zamienniki białego kryształu, które polecane są przez dietetyków.
Dlaczego warto stosować zamienniki cukru?
Już od wielu lat cukier jest jedną z głównych przyczyn złej diety, tycia czy też psucia się zębów. To właśnie przez jego nadmierne stosowanie pojawiają się u nas problemy z ciśnieniem krwi, poziomem złego cholesterolu, a także wzrost zachorowań na cukrzycę. Często ten składnik dodawany jest do codziennie stosowanych produktów, przez co jego spożycie jeszcze bardziej wzrasta. Na całe szczęście dostępne na rynku zamienniki cukru mogą pomóc nam obniżyć jego konsumpcję czy też całkowicie ograniczyć. Od razu informujemy, iż nie chodzi tutaj o aspartam czy acesulfam K, których nadmierne spożycie może być jeszcze bardziej groźne dla organizmu niż samego białego kryształu. Prezentujemy w związku z tym najbardziej popularne zamienniki cukru.
Miód
Jest to chyba najbardziej naturalna i popularna forma zamiany cukru w naszej codziennej diecie. Jego zaletą jest fakt, iż jest niezwykle uniwersalny oraz różnorodny. Od preferencji smakowych jesteśmy w stanie wybrać wersję lipową, wielokwiatową, spadziową, gryczaną, wrzosową, a także wiele innych o odmiennym kolorze, smaku i właściwościach. Miody mogą być stosowane zarówno do wypieków, deserów, do chleba, jak i do kawy i herbaty. Taki naturalny smakołyk nadaje napojom czy deserom charakterystycznego smaku.
Znajdziemy w nim także różne witaminy i minerały. W dodatku poszczególne gatunki miodu mają odmienne właściwości lecznicze, zdrowotne. W wyniku tego mogą leczyć lub łagodzić przeziębienie, różnorodne bóle, pomagają nam walczyć z bezsennością. Oczywiście najbardziej polecamy kupowanie miodów z pasiek, od prywatnych sprzedawców, gdzie mamy pewność, iż otrzymamy produkt najzdrowszy i najlepszej jakości. Warto jednak pamiętać, że miody są wysokokaloryczne, w związku z czym nie przesadzajmy z ich konsumpcją.
Melasa
Melasa jest niezwykle ciekawym produktem, który jest ściśle powiązany z cukrem. Powstaje ona bowiem podczas produkcji białego kryształu. Przez lata traktowano ją jedynie jako produkt uboczny, przez co nie była praktycznie wykorzystywana. Na całe szczęście od pewnego czasu docenia się jej walory. Podczas procesu przetwarzania trzciny lub buraków cukrowych tworzy się gęsty syrop. To właśnie on jest naszą melasą. W przeciwieństwie do cukru pozbawionego składników odżywczych, istotne witaminy i minerały lądują właśnie w melasie.
Taki produkt jest nie tylko zdrowszy, lecz także o wiele bardziej słodszy od zwykłego cukru. Automatycznie redukować to będzie spożywaną jego ilość. Jedna łyżeczka melasy ma zaledwie 20 kcal i zero grama tłuszczu. Nie można także zapominać, że melasa posiada liczne właściwości zdrowotne. Może wpływać na obniżanie poziomu złego cholesterolu czy też zwiększanie odporności naszego organizmu. Najczęściej wykorzystywana jest do kawy lub herbaty, gdyż nadaje im charakterystycznego smaku. Możemy zakupić melasę z trzciny cukrowej, buraków lub słodu jęczmiennego.
Stewia
Na chwilę obecną to właśnie stewia traktowana jest jako najzdrowszy i najlepszy zamiennik cukru, jaki znajdziemy na polskim rynku. Jest to zioło słodowe, które już w naturalnej postaci jest słodsze od cukru. Jeśli weźmiemy pod uwagę odpowiednio przygotowany z niego proszek, to może być on nawet 30 razy słodszy niż cukier! Ogromną zaletą w przypadku stewii jest to, iż praktycznie nie zawiera ona w sobie żadnych kalorii, dzięki czemu nie ma przeciwwskazań co do limitu spożycia.
Ten naturalny słodzik jest bezpieczny do stosowania przez diabetyków i chorych na fenyloketonurię. Możemy ją zakupić zarówno w naturalnej formie, jak i w postaci pozyskiwanego z niej proszku. Jest ona odpowiednia zarówno dla najmłodszych jak i najstarszych osób. Nie ma przy tym wpływu na próchnicę zębów.
Ksylitol
Mniej popularny, choć równie polecany jest ksylitol. Mamy tutaj do czynienia z organicznym związkiem chemicznym, który pozyskiwany jest z niektórych warzyw i owoców. Nazywany jest on także cukrem brzozowym, gdyż dawniej pozyskiwano go z kory tego drzewa. Jest on w pełni bezpieczny dla zdrowia, Ponieważ nie powoduje próchnicy i rozwoju bakterii w jamie ustnej jest szczególnie polecany najmłodszym.
Produkt ten posiada aż 14-krotnie niższy indeks glikemiczny niż zwykły cukier stołowy. Inną jego zaletą jest wolne podnoszenie glukozy we krwi. Ksylitol działa przy tym bakteriobójczo, dzięki czemu posiada właściwości poprawiające odporność organizmu. Zaleca się 15 g dziennego spożycia, gdyż jego nadmiar może być szkodliwy dla układu pokarmowego.
Syrop klonowy
Źródło zdjęcia: Depositphotos.com
Syrop klonowy to produkt, który może się nam kojarzyć przede wszystkim z Kanadą. Z roku na rok staje się coraz bardziej popularny w naszym kraju. Stanowi on bardzo dobry zamiennik dla cukru oraz miodu. W swej konsystencji jest podobny do produktu pszczelego. To element bogaty w składniki mineralne, jak choćby wapń, magnez, potas, kwas foliowy, fosfor, biotynę czy też witaminy z grupy B. Ponadto cechuje się mniejszą liczbą kalorii, co jednak nie oznacza, że możemy używać go bezkarnie. W nadmiarze bywa szkodliwy. Jego jedyną wada może być cena, albowiem bywa oo wiele droższy od naturalnych polskich miodów.
Syrop daktylowy
Wśród miłośników zdrowego odżywiania coraz większym powodzeniem cieszy się syrop daktylowy. Stanowi on jeden z tradycyjnych składników kuchni arabskiej. Tworzony jest z owoców daktylowca, a w szczególności z soku z daktyli poddanego koncentracji. Może być on tak samo stosowany jak syrop klonowy czy wiele gatunków miodów. Składa się z kilku cukrów, a przy tym charakteryzuje się unikalnym smakiem. Świetnie sprawdzi się w przypadku kawy, herbaty, deserów.
Znajduje się w nim duża zawartość błonnika, witamin i związków mineralnych. Znajdziemy w nim przeciwutleniacze, luteinę. Daje nam przy tym właściwości antyoksydacyjne, przeciwzapalne, osłaniające żołądek, przeciwnowotworowe i immunostymulujące. Ponieważ jest sporym źródłem cukrów prostych, należy go spożywać z umiarem.
Syrop z agawy
Kolejnym syropem w naszym zestawieniu jest syrop z agawy. Odznacza się nie tylko niskim indeksem, ale także i ładunkiem glikemicznym. W związku z tym polecany jest osobom chorym na cukrzycę. Ten półprodukt uzyskany z agawy jest nieprzetworzony termicznie, przez co zachowuje w sobie ogromną ilość różnych witamin. Znajdziemy w nim także fruktozę, która jest łatwo przyswajalna dla organizmu. Dodatkowo zawiera inulinę, która jest naturalnym probiotykiem obniżającym poziom złego cholesterolu.
Syrop z agawy wspiera pracę układu pokarmowego, zapobiega zaparciom, poprawia przemianę materii. Jest zalecany wszystkim tym, którzy chcą stosować dietę niskowęglowodanową. Może przyczynić się także do poprawy sylwetki.
Fruktoza
Akurat fruktoza nie należy do najzdrowszych zamienników cukru, jednak w ostateczności jest i tak o wiele lepszym rozwiązaniem niż biały kryształ. Jest to związek, który występuje w naturalnej postaci w owocach. Dzięki temu, że jest dwukrotnie słodsza od cukru oraz posiada podobną wartość kaloryczną, będziemy jej stosować mniej niż dotychczas cukru. Wspomnieliśmy o niej tutaj jednak tylko z czystego obowiązku. Polecamy wybór każdego innego produktu w tym zestawieniu, gdyż fruktoza w nadmiarze bywa równie niebezpieczna jak słodki, biały proszek.
Cukier nierafinowany
Nie wszystko, co musi mieć cukier w nazwie, musi wiązać się z czymś niezdrowym. Idealnym tego przykładem jest cukier nierafinowany. Wiele osób uważa, że cukier trzcinowy lub brązowy to o wiele zdrowsza alternatywa dla kryształu. Jest tak w rzeczywistości, jednak pod warunkiem, iż ma się do czynienia z wersją nierafinowaną, niestety wiele takich produktów poddawanych jest rafinacji, co wpływa na to, iż cukier traci większość substancji odżywczych. Dostępna jest wtedy czysta sacharoza bez witamin, minerałów.
Dlatego też na półkach sklepowych powinniśmy już lepiej poszukać cukru nierafinowanego. Podczas przetwarzania nie jest on poddawany procesowi oczyszczania, przez co zachowuje w sobie więcej witamin i składników mineralnych. Warto wobec tego dokładnie zapoznać się z opisem producenta, gdyż taka pozornie drobna różnica ma spory wpływ na właściwości zdrowotne i odżywcze cukru.
Erytrytol
Jest to związek, który zapewne wielu osobom nic nie mówi. W naturalnej postaci znaleźć go możemy między innymi w kukurydzy i winogronach. Na potrzeby przemysłowe tworzony jest on jednak w wyniku naturalnej fermentacji. Zaliczany jest do grupy niskokalorycznych zamienników cukru. W jednym gramie zawiera mieści się zaledwie 0,2 kcal. Jest bardzo podobny do ksylitolu, jednak w większych dawkach nie powoduje efektu przeczyszczającego. Polecany jest przede wszystkim diabetykom, albowiem nie powoduje skoku poziomu cukru we krwi. Ponadto nie przyczynia się do rozwoju próchnicy. Jego jedynym mankamentem jest słodkość, wynosząca około 70 procent wartości cukru.
Słody
Ostatnim ciekawym zamiennikiem w naszym zestawieniu są słody. Najczęściej na naszym rynku znajdziemy je pozyskiwane z ryżu lub jęczmienia. Zawierają w sobie maltozę, która łatwo rozpada się w naszym organizmie na glukozę. To nie tylko dobra alternatywa dla cukru, lecz także zdrowszy produkt na co dzień. Słody poprawiają trawienie, uwalniają od zastojów pokarmowych, a także wzmacniają żołądek. Znajdziemy w nich złożone węglowodany, witaminy z grupy B. Słody zbożowe będą dla nas także źródłem energii.
Zaprezentowaliśmy kilka interesujących zamienników cukru, które powinny być przez nas stosowane na co dzień. Aby urozmaicić sobie dietę czy smak, polecamy korzystanie przynajmniej z dwóch lub trzech takich produktów.