Kolka niemowlęca to częsta przyczyna niepokoju i płaczu u niemowląt - problem ten dotyka nawet 40% dzieci na całym świecie. Pomimo, że nie jest groźna dla zdrowia i nie powoduje komplikacji w przyszłym życiu, jest bardzo uciążliwa zarówna dla malucha, jak i jego rodziców. W jaki sposób można uporać się z tym dokuczliwym zaburzeniem?
Czym jest kolka niemowlęca?
Kolka niemowlęca definiowana jest jako łagodne zaburzenie, powodujące wystąpienie napadów niemożliwego do uspokojenia płaczu u zdrowego niemowlęcia. Kryteria diagnostyczne zwane są „regułą trzech”: dziecko płacze ponad 3 godziny na dobę przez ponad 3 dni w tygodniu i stan ten utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie. Niestety, nie wiadomo dokładnie, co wpływa na rozwój tego zaburzenia, ani dlaczego dotyka ono tylko niektóre dzieci. Zapadalność na kolkę jest taka sama u chłopców, jak i u dziewczynek, nie zależy od wieku ciążowego w momencie urodzenia, ani od tego, czy dziecko karmione jest piersią czy mlekiem modyfikowanym. Do potencjalnych przyczyn zaliczane są natomiast: zaburzenia mikroflory jelitowej, niedojrzałość układu pokarmowego dziecka, stan zapalny w obrębie układu pokarmowego, nieprawidłowa technika karmienia, palenie tytoniu przez matkę karmiącą piersią czy nietolerancja białek mleka krowiego lub laktozy przez niemowlę. Żadna z tych hipotez nie została jednak jednoznacznie potwierdzona.
Jak radzić sobie z napadem kolki?
Najważniejszym elementem prawidłowego postępowania podczas napadu kolki jest spokój rodziców. Jako że kolka jest zaburzeniem łagodnym i ustępuje samoistnie, nie należy popadać w panikę, gdyż potęguje ona jedynie niepokój dziecka. Warto natomiast przytulić maleństwo i usunąć z otoczenia drażniące je bodźce, takie jak głośny krzyk, włączony telewizor czy mocne światło. Dobry efekt może przynieść antykolkowy masaż brzuszka, który pomaga rozluźnić napięte mięśnie i tym samym łagodzi ból. Podobny efekt mogą dawać ciepłe okłady lub kąpiel. Pozytywny efekt może przynieść podanie dziecku preparatu z symetykonem, np.Espumisan ®Krople, który wspomaga rozbijanie pęcherzyków gazów zalegających w jelitach, przez co ułatwia wydalenie ich na zewnątrz.
Jak zapobiegać napadom?
Jeżeli napady kolki zdarzają się często i są uciążliwe, warto zastanowić się nad czynnikiem, który je wywołuje. Co prawda eksperci w zakresie pediatrii nie zalecają, by stosować profilaktycznie eliminację jakichkolwiek produktów z diety kobiety karmiącej piersią, warto jednak zastanowić się, czy u dziecka nie występuje alergia lub nietolerancja któregoś ze składników pokarmowych. W kilku badaniach wykazano istotne zmniejszenie objawów kolki u niemowląt karmionych piersią, których matki stosowały dietę o zmniejszonej zawartości alergenów. Zmiana jadłospisu może być zatem dobrą opcją, należy jednak wprowadzać ją w konsultacji z dietetykiem lub lekarzem, aby zapewnić dobry bilans wszystkich składników odżywczych, koniecznych dla zdrowia mamy i dziecka. Należy rozważyć także ograniczenie kofeiny. Obligatoryjne jest zaprzestanie palenia tytoniu. U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym warto zastanowić się nad zmianą mieszanki. U dzieci z kolką zalecane są mieszanki zawierające zhydrolizowane białka lub mieszanki elementarne, które są łatwiejsze do strawienia i wchłonięcia przez niedojrzały układ pokarmowy niemowlęcia. Niestety, są one dosyć drogie i nie są obecnie refundowane w tym wskazaniu.